طبق تحقیقات انجامشده تغذیه نقش مهمی در دوران بارداری و سلامت جنین و مادر دارد. بررســی ها نشان داده اســت ویتامینها و ریزمغذیها در عملکرد صحیح هورمونها و آنزیم های مختلف بسیار مؤثرند. عوامل تغذیه ای بر قدرت باروری گرچه جزء علل اصلی ناباروری محسوب نمیشوند اما قطعاعملکرد سیستم تولیدمثل و سلولهای جنسی نقش بسزایی دارند. برای اطلاع بیشتر از نقش تغذیه در دوران بارداری با پین وین همراه باشید:

میزان مصرف اســیدفولیک در دوران بارداری چه مقدار باید باشد؟

اســیدفولیک فاکتور ضروری در رشد و تکامل سیستم عصبی جنین است که مصرف روزانه دوز مناسب آن توصیه شده است. در آخرین تحقیقات انجام شده به نقش مصرف دوزهای بالای آن توسط مادر در پیدایش بیش فعالی و اوتیسم در کودکان اشاره شده است. به نظر میرسد بهتر است مادران از مصرف غیرضروری و دوزهای بالای اسیدفولیک که هم به صورت قرص های مجزا و هم به صورت ترکیبی در انواع مولتی ویتامین ها در دســترس است خودداری کنند.

چرا مصرف نوشیدنی های الکلی و دخانیات سبب بروز ناباروری در مردان میشود؟

بر اســاس تحقیقات انجام شــده، مصرف مکرر نوشــیدنی های الکلی در بروز نابــاروری مردان مؤثر اســت. این تحقیقات نشــان داده اســت مصــرف مشــروبات الکلــی میتوانــد مقدار تستســترون و اســپرم را در مردان پایین آورده و مقــدار اســپرم های غیرطبیعــی را افزایش دهد. البتــه مصرف انواع دخانیــات (مخصوصاســیگار) و مواد مخدر نیز در بروز ناباروری تأثیر دارد. قلیان نیز بــه دلیل دارا بودن آرســنیک، کروم، ســرب و کبالت موجب تغییرات ژنتیکی در نطفه شده و تولید اســپرم را کاهش میدهد. ســیگار از علل اصلــی بروز جهش هــای ژنی و DNA بوده و بــا همین مکانیســم باعث ایجاد اسپرم های غیرطبیعی، کیفیت پایین تخمک، بــروز ناهنجاریهای جنینی، ســقط، عوارض بارداری مثل وزن کم جنین و مــرده زایی و نیز سرطانها میشود.علاوه بر موارد اشاره شده چه نوع تغذیه ای میتواند سبب بروز ناباروری شود؟مصرف گوشــتهایی کــه بــه دام آن هورمون تزریق شــده باشــد، ماهیهایی که از آبهای آلــوده صید میشــوند و حاوی میــزان زیادی فلزات سنگین مانند جیوه هســتند و یا غذای آلوده به برخــی مواد شــیمیایی موجــود در پالســتیکها و آفتکشها میتوانــد در بروز ناباروری بهخصــوص در مردان دخیل باشــد. مصرف گوشــتهای هورمونی در مردان باعث دریافــت مقادیــر بــاالی اســتروژن و کاهش تولید اسپرم شــده و در زنان ایجاد کیستهای تخمدانی کرده کــه باعث ناباروری میشــود. همچنین برخی از مطالعات مــواد کافئین دار را در ناباروری دخیل میدانند. در بین مواد خوراکی حاوی کافئین مانند نوشــابهها، نوشیدنیهای انرژیزا، قهوه، نسکافه، چای، شکالتها و حتی برخی داروها حاوی بیشــترین کافئین اســت. طبــق بررســیها شــکر و کربوهیدراتهای فراوریشــده اثر منفــی روی کیفیت اســپرم و تخمک دارند.چه برنامه غذایی را به زوجهایی که قصد بچهدار شــدن دارنــد توصیه میکنید؟■توصیه میشود زوجها از سه ماه قبل از اقدام به بچهدار شدن به تغذیهشان توجه بیشتری کرده و مصرف مواد غذایی حاوی آنتیاکسیدان، روی و اسیدفولیک را در اولویت قرار دهند.■ شکر و شیرینکنندههای مصنوعی، انواع مربا و نوشابهها از دیگر موادی هستند که این افراد باید از مصرف آن در طی دوره درمان پرهیز کنند.■ مصرف غذاهای تازه مانند میوه و ســبزیها همچنین مصرف روغن ماهی بهصورت هفتگی برای این افراد تأکید میشــود. روغن کبد ماهی که بهصورت کپسولهای نرم امگا 3 در بازار وجود دارد حاوی مقادیر کافی از این ماده است که البته مصرف انواع فاقد جیوه آن توصیه میشود.■ برای افراد مبتال به تنبلی تخمدان یا تخمدان پلی سیســتیک اســتفاده از ویتامیــن B، 6Bکمپلکس و منیزیم توصیه میشود.■ مغزهایی همچون بــادام، بادامزمینی، گردو و کنجد بهترین منبــع تأمینکننده ویتامین Eهستند که بهعنوان آنتیاکسیدان عمل کرده و بدن را در مقابل عوامل آسیبرسان محافظت میکنند.■ روغنهای گیاهی همچون روغنزیتون، کانوال، بادامزمینــی، آفتابگــردان و کنجد و همچنین بسیاری از مغزها و تخمههای خوراکی و نیز میوه آوکادو میتواند تا حــدود زیادی ریزمغذیهای ضروری و امگا-3 موردنیاز بدن را برای بارور شدن تأمین کند.■ منابع غذایی حاوی روی نظیر صدف خوراکی، لوبیا پخته، گوشت لخم گاو و قسمت تیره گوشت مرغ بسیار مفید است.■ جایگزینی روغنهای مایع و غیراشباع بهجای روغنهای جامد هیدروژنه که دارای اســیدهای چرب ترانس هستند حائز اهمیت است.■ ویتامین C نوعی آنتیاکســیدان اســت و به جلوگیری از ایجاد نقص در اسپرم کمک کرده و تحرک آن را افزایش میدهد. مصرف حداقل 90میلیگرم ویتامین C روزانه از طریق مصرف مواد غذایی غنی از ویتامین C( مرکبات، کلم بروکلی، توتفرنگی، طالبی، انبه، فلفل قرمز، سیبزمینی شیرین و گوجهفرنگی( توصیه میشود.■ توصیه میشود مردان و زنان مصرف قهوه را به حداکثر یک فنجان در روز محدود کنند.■ مصرف 1000میلیگرم کلسیم و 400 واحد )10 میکروگرم( ویتامین D در روز میتواند قدرت باروری در مردان را باال ببرد. منابع خوب کلسیم عبارتاند از شیر، ماست کمچرب و کلم بروکلی و از منابع ویتامین D میتوان به شــیر، تخممرغ و ماهی آزاد و روغن کبد ماهی اشــاره کرد. اشعه آفتاب تولید ایــن ویتامیــن را در بدن تحریک میکند.■ آب برای عملکرد نرمال اعضای بدن و جذب بهتر مواد مغذی، الزامی است؛ بنابراین مصرف آب فراوان توصیه میشود.ً■ مصــرف آهــن و اســیدفولیک مخصوصااسیدفولیک الزامی اســت. دوز 400 میکروگرم در روز کافی است.■ جهت داشتن بارداری ســالم و موفق توصیه میشــود از مصرف انواع محصوالت کارخانهای ً حاوی مواد نگهدارنده با دوز باال هستند که اصوالخودداری کنید.■ در کنار تغذیه صحیح، فعالیت بدنی متعادلی داشــته باشــید و ورزش را در برنامه روزانه خود بگنجانید. در صورت افزایش وزن، با اصالح روش زندگی و رژیم غذایی جهت کاهــش وزن اقدام کنید. در مورد نقش آلودگیهای محیطی و امواج وای فای و تلفنهای همراه، اشعه و گرما در ناباروری و سقط نیز اشاراتی شده که بهتر است تا حد امکان از آنها دور بود.تحقیقات بسیاری به تأثیر بد کمبود ویتامین D بر استخوانها و مفاصل اشاره دارند. کمبود این ویتامین در دوران بارداری چه خطراتی به دنبال دارد؟دیدهشده که در موارد کمبود ویتامین D ،سقط مکرر و بیماریهای خود ایمنی )ازجمله بیماریهای تیروئید( نسبت به افراد با قابلیت باروری طبیعی شایعتر است. کمبود ویتامین D در افراد باردار باعث عوارض و مشکالت بارداری مانند مسمومیت و فشارخون بارداری، دیابت بارداری، عفونتهای باکتریایی و زایمان زودرس و نیز وزن کم جنین میشود. در سقط مکرر نیز کمبود ویتامین D و بیماریهای خود ایمنی و آنتیبادی بیماریهای بافت همبند بیشتر دیدهشده است.