نکاتی برای بهبود تمرکز ذهنی(۱)
وقتی شما یک وظیفهای رو قبول میکنین، ادامه دادن و موندن در فرآیند انجام اون وظیفه سخته. اما وقتی که حواس پرتی مداوم هم به اون اضافه بشه، خیلی چالش برانگیزتر و سختتر میشه. در دنیای امروز یه جورایی همه چی به هم متصل هستن و انحراف ذهنی هم خیلی اتفاق میافته. حتی وقتایی که همه چی آروم به نظر میاد، حواس پرتی به معنای واقعی کلمه شما رو احاطه میکنه و در اختیار خودش میگیره. یعنی وقتی به خودتون نگاه میکنین، میبینید که در حال چک کردن نوتیفیکیشنهای اینستاگرام یا آخرین به روزرسانیهای خبری هستین.
اینکه شما بتونید در محیط خودتون روی یه موضوعی تمرکز کنین و تلاش ذهنی برای اون داشته باشین، اهمیت زیادی در یادگیری چیزهای جدید، دستیابی به اهداف و عملکرد خوب داره. چه شما سعی کنین که یک گزارش رو در محل کارتون تموم کنین یا چه در یک ماراتن شرکت کنین، باز هم توانایی تمرکز شما میتونه تفاوتی بین موفقیت و شکست باشه.
خوشبختانه تمرکز شباهت زیادی به عضله ذهنی داره. هر چی بیشتر روی ساخت اون کار کنین، قدرتش بیشتر میشه. بهبود تمرکز ذهنی عملی هست، اما نه اینکه بتونیم بگیم همیشه سریع و آسون میشه بهش دست پیدا کرد. اگه ساده بود، اون موقع همه ما تمرکز منحصر به فرد یه ورزشکار نخبه رو داشتیم.
شما باید به طور جدی تلاش کنین و حتی مجبور بشین که بعضی از عادتهای روزمره خودتون رو تغییر بدین. در این مطلب ما چند نکته و ترفند از روانشناسی رو برای شما آوردیم که میتونن به شما کمک کنن تا حواس خودتون رو جمع کنید و به اصطلاح تمرکز لیزری داشته باشین. این تکنیکهای لیزری تا حد زیادی به شما کمک میکنن.
-
تمرکز ذهنی خودتون رو ارزیابی کنید
قبل از شروع کار برای بهبود تمرکز ذهنی، شاید بخواین اول این موضوع رو بررسی کنین که تمرکز ذهنی شما چه قدر قوی هست.
تمرکز شما خوبه، اگه:
- به راحتی میتونین هوشیار بمونین
- شما اهداف رو تعیین میکنین و وظایف رو به قطعات کوچیکتر تقسیم میکنین
- استراحت کوتاهی میکنین و دوباره به کارتون برمیگردین
تمرکز شما نیاز به بهبود بیشتر داره، اگر:
- شما به طور منظم خیال پردازی میکنین
- نمیتونین عوامل حواس پرتی رو کنترل کنین
- سرعت پیشرفت شما کم شده
بنابراین اگه موارد گروه اول رو بیشتر در خودتون حس میکنین، پس شما احتمالا مهارتهای تمرکز نسبتا خوبی دارین، اما با کمی تمرین میتونین حتی قویتر هم باشین.
اگه موارد گروه دوم بیشتر در شما دیده میشن، پس احتمالا باید کاملا روی تمرکز ذهنی خودتون کار کنین. شاید این یه مدتی طول بکشه، اما با تمرین و ادامه دادن عادتهای خوب و توجه بیشتر روی مواردی که باعث حواس پرتی میشن، میتونین تمرکز کنین.
-
عوامل حواس پرتی رو از بین ببرین
همونطور که واضح هست، بیشتر مردم اغلب میزانِ حواس پرتی رو مربوط به عوامل بیرونی میدونن که باعث میشه اونا نتونن روی وظیفه خودشون تمرکز کنن. این میتونه صدایی باشه که از رادیو و در پس زمینه پخش میشه، یا یه همکاری که به طور مدام کنار اتاق شما صحبت میکنه و با بقیه گپ میزنه.
به حداقل رسوندن این منابع حواس پرتی همیشه آسون به نظر نمیاد. البته شاید خاموش کردن تلویزیون یا رادیو ساده باشه، ولی ممکنه برخورد با همکار، همسر، فرزند یا هم اتاقی، خیلی سختتر باشه.
یکی از راههای مقابله با این مسئله، اینه که زمان و مکان مشخصی رو برای خودتون انتخاب کنین و بگین که میخواین در اون مدت تنها باشین. منظور ما پیدا کردن مکانی آروم هست که بدونین در اونجا میتونین بدون مزاحمت کار کنین. کتابخونه، اتاق شخصی خودتون تو خونه یا حتی یک کافی شاپ آروم میتونن مکانهای خوبی برای امتحان باشن.
با این حال همه عوامل حواس پرتی از منابع خارجی ناشی نمیشن. اجتناب از خستگی، نگرانی، اضطراب، انگیزه ضعیف و سایر آشفتگیها به درون شما مربوط هستن و کنترل اونها هم سخت هست.
بذارین یک استراتژی رو برای به حداقل رسوندن یا از بین بردن چنین حواس پرتیهای درونی برای شما شرح بدیم. اول تلاش کنین قبل از انجام کار به استراحت خوبی بپردازین و از افکار و تصاویر مثبت برای مقابله با اضطراب و نگرانی استفاده کنین. اگه متوجه شدین ذهن شما به سمت افکار دیگهای منحرف میشه، وقتش میرسه که به طور آگاهانه تمرکزتون رو به کار برگردونین.
-
تمرکز خودتون رو محدود کنین
در حالی که به نظر میرسه انجام چند وظیفه به طور همزمان، راهی عالی برای انجام سریعترکارهاست، ولی اکثر مردم نمیتونن این کار رو انجام بدن. پیش بردن چندین وظیفه به شکل همزمان میتونه به طور چشمگیری باعث کاهش بهرهوری بشه و به سختی میشه جزئیات مهم رو انجام داد. منابع توجه شما محدود هستن، بنابراین به طور عاقلانه از اونها استفاده کنید.
مثلا شما توجه و تمرکز خودتون رو مثل یک چراغ نور افکن نقطهای در نظر بگیرین. اگه نورافکن رو به یک منطقه خاص بتابونین، اون بخش کاملا واضح دیده میشه. ولی اگه همون مقدار نور رو در یک اتاق بزرگ پخش کنین، نهایتا بتونین گوشههای اجسام رو ببینین و چیز خیلی واضحی مشخص نمیشه.
پس بخشی از بهبود تمرکز ذهنی شما، مربوط به استفاده حداکثری از منابعی هست که در دسترس دارین. چند وظیفهای بودن رو متوقف کنین و در عوض توجه کامل خودتون رو به یک موضوع اختصاص بدین.