اصول تربیت کودکان (۱)
تربیت سازنده،روشی است که در آن رشد کودکان تقویت و رفتار آنان به گونه ای سازنده و بی ضرر مدیریت میشود. این شیوه بر اساس ارتباط خوب و توجه مثبت به کودکان،برای کمک به رشد آنها پایه ریزی شده است.کودکانی که با شیوه تربیت سازنده پرورش می یابند،احتمال رشد مهارت ها و ایجاد احساس خوب نسبت به خود در آنها بیشتر و احتمال بروز مشکلات رفتاری در آنها کمتر است.
آماده کردن یک محیط امن و موردعلاقه:
به علت اینکه حــوادث خانگی یکی از علل آسیب در کودکان خردسال است، داشتن محیطی امن کــه کــودک بتواند ضمن جســت و جو، بازی و سرگرمی از آســیب دیدگی مصون باشد، ضروری به نظر می رسد.خانه ای پر از اشیاء جالب برای کودک مانند وسایل آشپزخانه، کنجکاوی کودک و رشد زبانی و قوای هوش او را تحریک خواهد کرد و او را ســرگرم و فعال نگه داشــته و احتمال بدرفتاری او را کاهــش می دهــد. کودکان نیاز بــه نظارت مناســب دارند بدین معنی کــه بدانید کودک کجاســت و چــه کاری انجام می دهد (نظارت غیر مستقیم).
ایجاد محیط یادگیری :
والدین لازم اســت در دسترس کودکان باشند. این بدان معنی نیست که همیشه با کودک خود باشید بلکه منظور آن است که در هنگامی که کودک به کمک یا مراقبت نیاز دارد در دسترس او باشــید. در حقیقت کیفیت زمان مهم است نه کمیت بودن با کودک.
انضباط:
انضباط به معنی ثبات در رفتار با کودک اســت. یعنــی به یک رفتارکودک در زمان ومکان های مختلف واکنش یکســان نشان دهیم .هنگام بدرفتاری کودک و آموزش به کودکان برای ارایه رفتار قابل قبول،وقتی والدین از انضباط قاطعانه استفاده کنند، کودکان می آموزند مســئولیت رفتار خود را بپذیرند،از نیازهای دیگــران آگاه شــوند و کنترل برخویش را افزایش دهند. پدر و مادر شادی باشید:وقتی نیازهای شــخصی شــما ماننــد ارتبــاط صمیمانــه، همراهی،تفریــح و ... بــرآورده شــود پدر یا مادر بودن آسانتر می شــود .این به ایــن معنی نیســت که کودک بــر زندگی شما تســلط داشــته باشد. اگر نیازهای شخصی شما به عنوان یک بزرگســال برآورده شــود جســور بودن، ثبات داشــتن و در دسترس کودکان بودن برای شما آسانتر می شود.
مدیریت رفتار نا مطلوب:
همــه کودکان الزم اســت یــاد بگیرنــد کــه حــدود قوانین را بپذیرنــد و ناکامی خــود را هنگامی که به خواسته های خود نمی رسند کنترل کنند. مدیریت این موفقیت ها برای والدین ممکن است پردردسر باشد، اما روش های مثبت و مؤثری وجــود دارد که به کودکان کمک می کند کنترل برخویش (خویشتن داری) را یاد بگیرند. هنگامی که والدین برای بدرفتاری کودکان از پیامدهای فوری، مستمر و قاطع استفاده کنند کودکان کنترل برخود را می آموزند.
روش های اداره مشکلات رفتاری کودکان:قوانین واضح وضع کنید:
کودکان نیاز به تعیین حدود دارند تا بدانند که از آنها چــه انتظاری دارند و چگونه باید رفتار کنند. چند قانــون اصلی برای خانه (4یا 5 قانون) می تواند کمک کننده باشد. قوانین باید به کودکان بگویند چه کاری انجام دهند نه اینکه چه کاری انجام ندهند.برای مثال : در خانه آرام راه برو ! قوانین اگر ساده باشند، انجام آنها راحت باشد و بتوان پیامدی برای آن در نظر گرفت خیلی نتیجه بهتری خواهد داشت. سعی کنید کودک را در تصمیم گیری برای قوانین خانواده شرکت دهید.شما می توانید یک جلســه خانوادگی داشته باشید و در مورد برخی قوانین باخانواده ی خود تصمیم گیری کنید. در ابتدا برای شروع، تعداد کمی قانون در نظر بگیرد .اطاعت از قوانین باید آسان باشد .قوانین باید بصورت مثبت بیان شود .قوانین باید ساده باشد . قوانین باید قابل تقویت شدن باشند . اگر هیچکس در خانه قوانین را رعایت نمی کند انتظار نداشته باشید که کودک شما این کار را انجام دهد .
از بحث مستقیم برای برخورد با قانون شکنی استفاده کنید:
بهترین مورد بحث مستقیم هنگامی است که کودک گاه گاهی یکی از قوانین اساسی خانه را فراموش می کند.این کار شامل جلب توجه کودک گفتن مشــکل به کودک ، توضیح مختصر که چرا این یک مشکل است و توضیح یا درخواست از کودک برای انجام یک رفتار مناسب است و ســپس رفتار مناسب باید تمرین شود .برای مثال : مریم تو داری در خانه می دوی، ممکن است چیزی را بشــکنی، قانون مادر مورد راه رفتن در خانه چیست؟ حالا به من روش صحیح راه رفتن درخانه را نشان بده، برگرد به طرف در و دوباره شروع کن!برای این که بحث مســتقیم را مؤثرتر کنید کودک را وادار کنید که رفتار صحیح را دوباره تمرین کند .
نادیده گرفتن:
برای مواجهه با مشــکالت رفتاری اســتفاده می شــود. برای کودکان 1 تا7سال نادیده گرفتن به معنــی توجه نکردن عمدی بــه کودک، به هنگام بروز مشکلات رفتاری کوچک است مانند گریه کردن،گفتن کلمات زشــت و ... هنگامی که یک رفتار را نادیده می گیرید به کودک نگاه نکنید و با او صحبت نکنید. کودک ممکن است در ابتدا شلوغ کند و سعی در جلب توجه شما داشته باشد، در صورت لزوم روی خود را برگردانید و دور شوید، سعی کنید آرام باشید، در صورت نیاز چند نفس آرام و عمیق بکشید .
فعالیت با وسیله گرفته شده را باز گردانید:
به یاد داشته باشید که به توافق پایبند باشید. وقتی زمان تمام می شود، فعالیت را بازگردانید، به طوری که که کودک بتواند رفتار مناسب را تمرین کند ( به عنوان مثال : در مورد بالا بعد از 10 دقیقه تلویزیون را روشن می کنیم تا بچه ها تمرین کنند که بدون بحث و مشاجره با هم تلویزیون نگاه کنند).ســعی کنید بــا کمک کردن به کودک از اتفاق مجدد چنین چیزهایی جلوگیری کنید.
در صورت لزوم از پیامد دیگری استفاده کنید:
اگر بعد از بازگرداندن آن فعالیت به کودک، مشکل دوباره پیش آمد، فعالیت را به مدت طولانی تری (مثل بقیه روز)بردارید و یا از زمان خلوت استفاده کنید. وقتی کودک در زمان خلوت است به او توجهی نکنید. او در این زمان باید ساکت باشد نه این که صحبت کند یا توجه دیگران را به خود جلب کند.وقتی کودک در زمان تعیین شده ساکت ماند، می تواند مجدد به فعالیت قبلی بر گردد . برای کودکان تا 18ماه تخت خواب یا جایگاه بازی کودک می تواند به عنوان محل ســاکت استفاده شود. کودکان بزرگتر می توانند روی زمین یا صندلی بنشینند. دوره ای کوتاه در زمان خلوت مؤثرتر از دوره ای طولانی می باشد .برای کودکان 2ساله یک دقیقه برای کودکان 5 ســاله حداکثــر 5 دقیقه قابل استفاده است .مهم اســت که کــودک قبل از استفاده از زمان خلوت بداند چه انتظاری از او دارید. برای کودک در یک زمان مناســب توضیح دهید که چه رفتارهای خاصی زمان خلــوت به دنبــال خواهد داشت.
برای خواندن ادامه مطلب اینجا کلیک کنید.