توانمندی های اقتصادی استان قزوین
استان قزوین به دلیل برخورداری از موقعیت ممتاز جغرافیایی ،تنوع شرایط آب و هوایی ،وجود اراضی مستعد ،وجود امکانات زیر بنایی ، بالا بودن سطح سواد و وجود نیرو های متخصص و ماهر در بخش های مختلف اقتصادی و وجود جاذبه های متعدد و متنوع طبیعی و تاریخی برای توسعه ی فعالیت گردشگری دارای شرایط مطلوب اقتصادی بوده است و می تواند روز به روز به شرایط مناسب تر اقتصادی نیز دست یابد.
از جمله توانمندی های استان قزوین عبارت اند از:کشاورزی ،صنعت ، معدن ،حمل و نقل ، بازرگانی ،علمی ،فرهنگی و سیاسی .
1. توانمندی های کشاورزی :
استان قزوین به تناسب وسعت و جمعیت نقش و سهم قابل توجهی در اقتصاد کشور داشته،یکی از قطب های کشاورزی آن به حساب می آید ؛سهم بخش کشاورزی تولید ناخالصی استان قزوین نسبت به کل کشور بسیار بالاتر است و نقش پر اهمیتی را ایفا می کند. طی چند ده ی گذشته تلاش های گسترده ای به منظور کاربرد فناوری های نوین در کشاورزی استان قزوین به عمل آمده است و اثرات آن را در افزایش و بهبود راندمان های تولید می توان دید، اما تغییرات صو رت گرفته نه متناسب با نیازهای جامعه و نه هماهنگ با سرعت تحولات در سطح جهانی بوده است .
در واقع در شرایط کنونی ترکیبی از فناوری های سنتی و مدرن ،بخش کشاورزی استان قزوین را تشکیل می دهد به طور کلی فناوری های تولید که در بخش کشاورزی تا حدی در زمینه های مختلف مورد استفاده قرار گرفته عبارت اند از :
_ شیوه های انتقال و توزیع و آب و آبیاری
_ کاربرد ماشین آلات و ادوات کشاورزی و سطح مکانیزاسیون
_شیوه های مبارزه با آفات و بیماری ها
_کاربرد انواع نهاده ها(کود ،سم ،ذر،نهال اصلاح شده)
آبیاری نیز به دو شیوه ی سنتی شامل : ( آبیاری کرتی ، آبیاری نواری ، آبیاری نشتی ،آبیاری سیلابی ) و مدرن شامل :(آبیاری تحت فشار بارانی و قطره ای ) در استان قزوین وجود دارد ولی متاسفانه درصد بسیار کمی از اراضی زیر کشت آبی اسنتان قزوین رل به آبیاری به شیوه ی بارانی و قطره ای به خود اختصاص داده است.
از نظر نواحی کشاورزی استان قزوین را می توان در تقسیم بندی کلی به سه ناحیه ی هموار میانی (دشت ) ،ناحیه ی کوهستانی ،ناحیه ی کوهستانی تقسیم کرد .
ناحیه ی هموار میانی :این ناحیه ، دشت پیوسته ای را در مثلث قزوین تاکستان بوئین زهرا را در بر می گیرد که بخش عمده ای از اراضی کشاورزی منطقه در آن استقرار یافته است و قطب زراعت استان قزوین محسوب می شود.
ناحیه ی کوهستانی : این ناحیه شامل ارتفاعات شمالی و جنوبی استان قزوین و متشکل از دو زیر ناحیه ی شمالی و جنوبی است فضاهای کشاورزی در این ناحیه بسیار محدود و پراکنده است.
ناحیه ی کوهپایه ای : این ناحیه حد فاصل نواحی هموار و کوهستانی است و متشکل از دو ناحیه ی شمالی و جنوبی است ،دیم زارهای استان عمدتا در این ناحیه قرار دارد.
کشاورزی عبارت است از فعالیت هایی شامل زراعت ،باغداری ،پرورش دام ،پرورش ماکیان (طیور) ،پرورش زنبور عسل ،پرورش کرم ابریشم ،صید و پرورش آبزیان و جنگل داری ،در این قسمت فعالیت کشاورزی استان را در برخی از بخش ها بیشتر توضیح می دهیم:
1. زراعت : شرایط مساعد طبیعی و انسانی در استان قزوین باعث ایجاد زمینه ی مناسب برای کشت محصولات زراعی گشته است حدود بیش از 30 هزار هکتار از راضی استان قزوین زیر کشت محصولات زراعی است. از نظر سطح زیر کشت محصولات زراعی ،گندم رتبه ی اول را داشته پس از آننباتات علوفه ایف جو و محصولات جالیزی در رتبه های بعدی قرار دارند.
2. باغداری : در استان قزوین باغداری به دو شکل سنتی و مدرن انجام می پذیرد و انواع متنوعی از محصولات باغی در حدود 75 هزار هکتار از اراضی زیر کشت باغات برداشت میشود. مهم ترین محصولات باغی لستان قزوین انگوربا 44.2 درصد از سطح زیر کشت استان قزوین (12 درصد از سطح زیر کشت کشور ) سیب ، هلو ،گردو ،گیلاس ، زیتون (25 درصد از تولید کشور )پسته ،بادام، زغال اخته و فندق. دو محصول اخیر فقط درمنطقه ی الموت کاشته و برداشته می شود .بالاترین سهم تولید محصولات باغی استان قزوین متعلق به شهرستان تاکستان با 52درصد سهم بئده و پس از آن شهر قزوین با 27 درصد سهم می شود.
3. دامپروری :استان قزوین در سال 1385 دارای 3 میلیون واحد دامی بود که 1.2 میلیون آن مربوط به دام های سبم (گوسفند و بز) و 2 میلیون آن مربوط به دام های سنگین شامل گاو،گوساله، گاومیش،شتر و تک سمان بوده است.بیشترین سهم از جمعیت دامی استان قزوین به میزان 35.92 درصد در شهرستان بوئین زهرا بوده است.استان قزوین از نظر تعداد انواع گاو به ویژه گاو بومی سهم قابل توجهی در کشور داشته که نشان از اهمیت پرورش انواع گاو در استان قزوین است.
4. پرورش طیور :در عرصه ی فعالیت های متنوع پرورش طیور به شیوه ی صنعتی ،استان قزوین سهم قابل توجهی از این فعالیت ها در کشور به خود اختصاص داده است .ظرفیت پرورش طیور گوشتی در استان بیش از 10 میلیون قطعه می باشد، در زمینه ی طیور صنعتی تخم گذار استان قزوین با داشتن بیش از 5 میلیون قطعه ی فعال موقعیت بسیار مناسبی در سطح کشور دارد. استان قزوین رتبه ی یازدهم تولید گوشت و انواع طیور را در کشور دارد.
5. زنبور عسل: استان قزوین در سال 1385 بیش از 33هزار فروند کندوی عسل به شکل کلنی های مدرن و بومی داشته است. در همین سال بالغ بر 330 تن غسل در قزوین تولید شده است .
6.شیلات : پرورش ماهیان سردابی در استان قزوین منحصر به ماهی قزل آلای رنگین کمان است ،تولید این گونه ماهی بیشتر در شهرستان قزوین به ویژه در منطقه ی الموت صورت می گیرد که این امر به دلیل وجود منابع آبی شامل رودخانه ها و چشمه هاست ؛ در حال حاضر ماهی قزل آلا به شکل های متنوع در استان در استخر های ذخیره ی آب کشاورزی پرورش می یابند .روند پرورش ماهیان گرمابی نیز افزایش یافته است،پروش این ماهی در استان قزوین به دو صورت مزارع انفرادی و پرورش در استخر های ذخیره ی کشاورزی است. در استان قزوین،امکان تولید سایر آب زیان از جمله میگو و ماهیان خاویاری نیز وجود دارد.